-Πώς αντιδρούν οι πολίτες στα μέτρα για τον Κορωνοϊό; Που οφείλεται η μη πλήρη εφαρμογή των μέτρων για την καταπολέμηση του ιού;
Η αίσθηση μου από μαρτυρίες ανθρώπων με τους οποίους εμπλεκόμαστε σε θεραπευτικές συζητήσεις αυτές τις μέρες, είναι ότι καθένας ακολουθεί τα μέτρα στο βαθμό που βλέπει να συντονίζονται με τις αντιλήψεις του για το νόημά τους σύμφωνα με τα πλαίσια της ζωής του, τις αξίες του και την πληροφόρηση που έχει. Οι προσωπικές μας αντιλήψεις διαμορφώνονται μέσα σε ευρύτερα ιδεολογικά, πολιτισμικά, πολιτικά και κοινωνικά πλαίσια. Μέσα σε τέτοια πλαίσια επιρροής κάποιοι άνθρωποι φτάνουν να αποθέτουν τις πεποιθήσεις τους στους λόγους της εκκλησίας, κάποιοι στους λόγους της επιστήμης ή αλλού και αναλόγως πράττουν.
Η δύναμη των ΜΜΕ αυτή την περίοδο μπορεί να παράγει πολλά είδη πληροφόρησης ακόμα και με την διασπορά fake news ή θεωριών συνωμοσίας κι άλλων που οδηγούν μερίδα του κόσμου να αδυνατεί να αποφασίσει τί να πιστέψει, πώς να προσδιορίσει την σημασία των μέτρων πρόληψης, σε ποιο βαθμό η αναγκαιότητά τους είναι πλαστή ή υπερβολική.
Παρατηρώ πολλά σχόλια και συζητήσεις που γίνονται αυτό το διάστημα τα οποία παρακινούν τον κόσμο να παραμείνει σπίτι, αλλά ταυτόχρονα είναι επικριτικά, καταγγελτικά, παθητικο-επιθετικά, εμποτισμένα με θυμό. Βρίσκω εξαιρετικά λυπηρό το γεγονός ότι σε μια εποχή που ο κόσμος μας, όπως τον ξέραμε, αλλάζει δραστικά με ταχύτατους ρυθμούς και εν μέσω μιας κρίσης που μας καλεί να έρθουμε κοντά σε επίπεδο κοινότητας και κοινωνίας, παρόλα αυτά, να επιστρατεύονται τέτοιες πρακτικές αλληλοαστυνόμευσης, «αλληλοφαγώματος» και επιθετικότητας. Συχνά τέτοιες πρακτικές και σχόλια φαίνεται να «νομιμοποιούνται» στα πλαίσια ενός ατομιστικού Λόγου που κυριαρχεί πολιτισμικά στις δυτικές κοινωνίες και προβάλλει την «ατομική ευθύνη» ως επιτακτική ανάγκη ελέγχου της κατάστασης. Αυτή η επίκληση στην «ατομική ευθύνη», ανοίγει δρόμους για τον καθένα μας να αυτο-ανακηρυχθεί θεματοφύλακας της δημόσιας υγείας. Υπό την πίεση του φόβου, η κυρίαρχη ατομιστική Ηθική φαίνεται να «νομιμοποιεί» πρακτικές που παίρνουν τα χαρακτηριστικά ενός κοινωνικού «λιθοβολισμού» συμπολιτών μας. Αναρωτιέμαι, αυτή η ρητορική τί δυνατότητες συζήτησης περιορίζει για την δυνατότητα ανάληψης συλλογικής δράσης προς την αλληλουποστήριξη από άνθρωπο σε άνθρωπο, των τοπικών κοινωνιών μας και της παγκόσμιας κοινότητας ανθρώπων;
Ο λεκτικός εξευτελισμός ή η λεκτική βία καταδεικνύει παράλληλα μια έλλειψη αναγνώρισης του πολύπλοκου ζητήματος των προνομίων-ακόμα και του προνομίου της εκπαίδευσης- στα οποία δεν έχουμε όλοι την ίδια πρόσβαση. Στο σύνολό τους οι άνθρωποι δεν έχουν τα ίδια οικονομικά και κοινωνικά αποθέματα στήριξης που θα τους επέτρεπαν να συνδράμουν σε αποφάσεις που για τους περισσότερους μπορεί να μοιάζουν ως οι πιο ασφαλείς, σωστές, ηθικές ή λογικές ενέργειες, ούτε τα ίδια προνόμια που θα τους βοηθούσαν να υλοποιήσουν τις προτιμώμενες επιλογές τους. Θα ήταν ευχής έργο να περιοριστούν πρακτικές που ντροπιάζουν μέλη της κοινωνίας μας, τα οποία επωμίζονται τις πιο επώδυνες προεκτάσεις του καπιταλισμού και της πατριαρχικής κουλτούρας.
Επιπλέον όταν καλείται ο κρατικός μηχανισμός να αναλάβει την διαφύλαξη του αδιαπραγμάτευτα σημαντικού αγαθού της δημόσιας υγείας μπροστά σε μια κατάσταση επιδημίας, επιστρατεύοντας εξουσιαστικούς μηχανισμούς ελέγχου και λογοδοσίας, τί επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτός ο κρατικός πατερναλισμός στην δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας μας; Πού και από ποιον ορίζονται τα σημεία παραχώρησης κατοχυρωμένων δικαιωμάτων (παραβίαση προσωπικών δεδομένων, απαγόρευση κυκλοφορίας, κλείσιμο συνόρων, ηλεκτρονική λογοδοσία); Με τί επιπτώσεις και για ποιον; Όταν πολλά σημεία κρατικής παρέμβασης γίνονται σήμερα καθολικά αποδεκτά με την δικαιολογία της προσπάθειας περιορισμού μιας λοιμώδους έξαρσης, τί είδους επαναδιαπραγμάτευση ελευθεριών και δικαιωμάτων μας περιμένει μετά το πέρας της κρίσης;
(περισσότερα…)
